Kan je skiën met een beenlengteverschil?

Wanneer corrigeren en wanneer niet?

Een beenlengteverschil tijdens het skiën kan vervelende consequenties hebben. In dit artikel gaan we daar nader op in. Maar laten we eerst eens kijken wat een beenlengteverschil precies is. 

Wat verstaan we onder een beenlengteverschil?

Beenlengteverschil (BLV) is een aandoening waarbij de lengte van de benen ongelijk is. Dat klinkt voordehand liggend maar een beenlengteverschil kan op verschillende manieren ontstaan en in verschillende vormen voorkomen:

Een ‘echt’ of structureel beenlengteverschil
De oorzaak van een (echt) beenlengteverschil kan het gevolg zijn van een aangeboren afwijking, een slecht genezen botbreuk of een operatie waarbij een deel van het bot is verwijderd.

Functioneel beenlengteverschil
Bij dit beenlengteverschil is een verschil in lengte ontstaan door een asymmetrie in de wervelkolom of de stand van het bekken. Dit kan bijvoorbeeld worden veroorzaakt door een verkeerde houding, spierspanning of scoliose.

Beenlengteverschil door de omgeving
Dit beenlengteverschil kan ontstaan door de omgeving. Bijvoorbeeld als iemand altijd aan de linker kant van de weg hardloopt en zodoende op een ongelijk oppervlakte loopt.

Komt beenlengteverschil vaak voor?

Er zijn geen specifieke percentages bekend over Nederlanders die een beenlengteverschil hebben. Diverse studies, waaronder die uit 2013 van Robbins¹⁾ toonde echter aan dat beenlengteverschil vaak voor komt. Bij dit onderzoek kwam naar voren dat 90% van de deelnemers een verschil van 5mm had in beenlengte. Het gemiddelde verschil in beenlengte was 5,3mm. Het grootste verschil dat werd gevonden was 22mm.

Welke klachten geeft een beenlengteverschil?

Of een beenlengteverschil nu functioneel is (dus door houding of scheefstand) of dat een beenlengteverschil structureel is (door botlengte veroorzaakt) maakt in de praktijk niet veel verschil voor het soort klachten dat kan ontstaan. Voor de goede orde: er zijn heel veel mensen met enige vorm van BLV die helemaal geen klachten ervaren. Het verschil in beenlengte speelt daarbij misschien een rol. Bij een klein tot verwaarloosbaar verschil (minder dan 1cm) ervaart men minder of geen klachten. Ook hier ontbreekt goed onderzoek over wanneer een bepaald BLV tot klachten leidt. Over het algemeen neemt men aan dat bij een BLV van meer dan 1cm klachten kunnen ontstaan maar een wetenschappelijke basis voor het getal van 1cm ontbreekt dus.
De meest voorkomende klachten zijn nekpijn, lage rugpijn, pijn in de heupen, pijn met lopen of rennen, problemen met balans tijdens sporten.

Wat te doen aan een beenlengteverschil?

BLV in het dagelijkse leven

Ervaart u rug- of nekklachten, onbalans of pijn in de heupen. Bezoek dan eens een podoloog en/of een fysiotherapeut. Vooral podologen kunnen een houdingsmeting uitvoeren waarbij beenlengte, bekkenscheefstand en/of een scoliose kunnen worden ontdekt. Een podoloog spreekt altijd van een beenlengteverschil ten nadele van rechts (of links). Op deze manier is vergissen onmogelijk: het kortere been wordt altijd gerefereerd aan het langere. Een BLV van 6mm tnv links is dus een rechterbeen dat 6mm korter is.
Als er bij u een beenlengteverschil is geconstateerd dan is het de vraag wat hieraan gedaan kan worden? Voor het dagelijks leven kan de podoloog uw beenlengteverschil corrigeren met een steunzool. Als uitgangspunt hanteert de podoloog: het gemeten BLV gedeeld door twee. Wanneer het BLV functioneel is, dus ten gevolge van een scheefstand of houding, dan kan de podoloog ook elementen in de steunzool aanbrengen om de kanteling van bijvoorbeeld het bekken te corrigeren.

Beenlengteverschil bij het skiën

Om het beenlengteverschil in het skiën te corrigeren zijn wij altijd terughoudend. Een beenlengte tot 1cm verschil corrigeren wij meestal niet omdat de omgeving (de sneeuw, de piste etc.) in het skiën al gauw 10mm hoogteverschil heeft. Het kan echter voorkomen van iemand die bekend is met zijn/ haar BLV in het dagelijks leven toch graag een correctie heeft in of onder de skischoen. In overleg met de klant wordt dan gekeken welke hoogte wordt gecorrigeerd.
Bij een correctie onder de skischoen is het mogelijk om een lengteverschil tot wel 3cm te corrigeren.

Een beenlengteverschil met skiën kan leiden tot de volgende klachten:

Disbalans: Een beenlengteverschil kan leiden tot disbalans tijdens het skiën, hierdoor voel je je instabiel en in zekere mate ook onzeker op de ski’s.

Het kortere been wordt extra belast: Het kortere been moet harder werken om de ski te sturen, terwijl het langere been minder belast wordt. Dit kan leiden tot vermoeidheid en pijn in het kortere been.

Verminderde controle: Het kortere been heeft minder controle over de ski. Dit leidt natuurlijk tot algehele verminderde controle.

Overbelasting van gewrichten: Een beenlengteverschil kan leiden tot een overbelasting van de knie- en heupgewrichten van het kortere been, dit leidt uiteindelijk tot pijn.

Beenlengteverschil correctie in het skiën:

Onder de binding
Een verouderde en achterhaalde techniek die afgezien van de moderne ski binding (met railsysteem) ook als nadeel heeft dat men altijd aan een linker en rechter ski vastzit.

In de skischoen
Net als in het dagelijks leven is een correctie van een klein beenlengteverschil redelijk eenvoudig in de skischoen op te lossen. Er is in de skischoen over het algemeen ruimte tot zo’n 6mm om het verschil te compenseren. Wij doen dit door middel van een wig die onder de binnenschoen op het zogenaamde bootboard wordt geplakt.

Onder de skischoen
Wanneer een beenlengteverschil meer dan 6mm bedraagt en de skiër in kwestie echt de compensatie van bijvoorbeeld 2cm of meer nodig heeft dan is er geen ruimte meer in de skischoen om deze hoogte te corrigeren. In zulke gevallen zullen wij het BLV onder schoen corrigeren. Een specialistische ingreep die nogal wat ervaring vereist.
De bestaande skischoenzool wordt volledig vlak geslepen en van speciaal kunststof wordt er een nieuw teen en hielstuk gemaakt. Met een speciale frees (router) worden het teen en het hielstuk zo afgeslepen dat de skischoen in een DIN binding past. Op deze wijze kan een beenlengte verschil tot zo’n 3cm worden gecorrigeerd!

Heeft u een beenlengteverschil en wilt u meer informatie over wat wij kunnen betekenen voor u, neem dan hier contact op.

1) “Prevalence and magnitude of asymmetrical lower extremity loading in healthy adults” door Robbins S., Waked E., Allard P., Krouglicof N. Gait & Posture. 2013 Feb;37(2):257-63.