ski steunzolen met de hand gemaakt

Bootfitting: de ski hemel begint bij je voeten.

Dit artikel verscheen eerder in Ski-nl magazine 

Wat is bootfitting?

Bootfitting betekent het (aan)passen van skischoenen met als doel pijnloos te kunnen skiën. Met andere woorden: een bootfitter zorgt ervoor dat bestaande of een nieuwe skischoenen worden aangepast zodat deze zo goed mogelijk passen, zo min mogelijk pijn veroorzaken en maximaal comfort en prestatie bieden.

Dat klinkt allemaal heel logisch maar wat doet een bootfitter nu precies?

Historie

Anders dan vele denken is het bootfitten niet ontstaan in de Alpen maar heeft het zijn oorsprong in Amerika. Helemaal precies weten we het niet maar de overgang van de leren skischoen naar de plastic skischoen, zoals wij die nu kennen, staat aan de oorsprong van het ‘bootfitten’.
In 1962 vindt Bob Lange in Amerika de eerste kunststof skischoen uit. Deze schoen wordt voornamelijk gebruikt voor wedstrijdskiërs, maar rond 1978 ontwikkelde hij een model dat buiten de wedstrijdsport kon worden gebruikt. De plastic consumenten-skischoen is geboren!

Met het populair worden van de moderne plastic skischoen kwamen ook bepaalde ongemakken naar voren. Een plastic skischoen was niet zo comfortabel als de tot dan toe gebruikte leren skischoenen. Hoewel het comfort verbeterde door nieuwe uitvindingen zoals de geschuimde binnenschoen door DaleBoot en later de meer comfortabele binnenschoenen door Nordica, bleef de kunststof skischoen een oncomfortabel ‘ding’.

Rond 1977 begon Dennis Brown met zijn bedrijf SuperFeet met het maken van orthopedische steunzolen voor skischoenen. Rond deze tijd introduceerde hij ook verschillende gereedschappen om plastic skischoenen te verbreden of op te rekken. Het bootfitten was geboren. Veel van de door hem uitgevonden gereedschappen worden heden ten dage nog gebruikt door bootfitters over de hele wereld. Inmiddels is bootfitter een beroep met een heuse opleiding: De Masterfit University.

In Nederland is bootfitting begonnen bij DutchBootFitter. Bart Haarselhorst en Marco-Paul Breijer haalde in 2008 het bootfitten naar Nederland. Zij waren de eerste Certified Master Bootfitters van Europa.

Wat doet een bootfitter?

Assessment

Om iemand pijnloos te laten skiën komt heel wat kijken. Het belangrijkste is de analyse of (in goed engels) het assessment. Zaken als ski niveau, wensen van de skiër en vooral pijnklachten uit het verleden worden in kaart gebracht. In deze fase wordt ook het voettype bepaald en zal een goede bootfitter ook een aantal biomechanische tests uitvoeren. Met één van de tests bepaalt de bootfitter in welke mate het enkelgewricht kan flexen. Dit is belangrijk voor het bepalen van de meest geschikte stijfheid (flexwaarde) van de skischoen.

Een bootfitter heeft dus ook verstand van anatomie van de voet en dat is belangrijk omdat een groot deel van de pijnklachten in de skischoen te maken kan hebben met een afwijking (pathologie) in de voet. Wanneer dit laatste het geval is, is het belangrijk deze klachten eerst aan te pakken.
Als een bootfitter tevens registerpodoloog is dan kan hij of zij deze klachten ook zelf behandelen.

Skischoen keuze

Afhankelijk van de wensen van de skiër en de informatie uit het assessment wordt een bepaalde skischoen uitgekozen. Dat kan een confectie-skischoen zijn die wordt aangepast of een volledig op maat gemaakte skischoen. Wanneer voor een skischoen op maat wordt gekozen is het voor de bootfitter makkelijker de benodigde aanpassingen direct uit te voeren tijdens het maken van de skischoenen. Als de skiër zijn eigen bestaande skischoen heeft meegebracht wordt bepaald of de maat goed is en of er mogelijkheden zijn deze schoenen aan te passen.

Shell-fit

Om de juiste maat skischoen te vinden gebruikt een bootfitter de shell-fit methode. De binnenschoen wordt uit de skischoen gehaald. U wordt met uw blote voet in de buitenschaal gezet. Nu moet u plm. 2  tot 2,5 cm ruimte hebben tussen de hiel en de achterkant van de schaal. skischoen shell fit om de juiste maat te bepalen

Steunzool maken

De basis van elke goede bootfit is het stabiliseren van de voeten in de skischoen. Een goede bootfitter zal altijd een steunzool maken in de skischoenen. Dit is de basis van waaruit er verder gewerkt gaat worden op weg naar pijnloos skiën.
Wanneer er sprake is van een bepaalde standsafwijking of andere pathologie dan is dit ook het moment om een steunzool te maken met meer therapeutische eigenschappen. Veel voorkomende klachten in skischoenen zijn een beknelling van een zenuw tussen de gewrichten van de tenen (mortons neuralgie) of een grote teen die scheef staat (hallux valgus). Ook een branderig gevoel bij de bal van de voet komt vaak voor. Belangrijk is dat de bootfitter deze zaken herkent en een adequate aanpassing kan maken.

Aanpassen skischoenen

Dit onderdeel is het meest bekende deel van het bootfitten en voor velen ook het meest aansprekende deel. Met een reeks van indrukwekkende gereedschappen worden skischoenen opgerekt en uitgedeukt. Veel winkels adverteren met deze stap als ‘bootfitten’ maar het is slechts een onderdeel van het hele proces. Bij het aanpassen van de buitenschaal is het belangrijk dat de bootfitter precies weet wat hij doet. Hij moet inschatten welk effect zijn werk heeft op de voeten van de klant maar ook de impact op de eigenschappen van de skischoen tijdens het skiën. Bootfitten is vaak millimeterwerk: het mag niet zo zijn dat een skischoen zo breed gemaakt is dat de voet weliswaar niet meer knelt maar nu teveel ruimte heeft zodat de ski onbestuurbaar wordt en gaat ‘zoeken’ in de sneeuw.

Pijnloos skiën

Wat u zelf al kunt doen voor de afspraak

Een skiër pijnloos laten skiën is het ultieme doel van elke bootfitter en afhankelijk van de kennis en ervaring van de bootfitter in kwestie, is dit heel goed mogelijk.
Hoe beter de klant zich voorbereid op een afspraak met de bootfitter hoe groter de kans van slagen is. Om tot een evenwichtige bootfit te komen, zijn dus veel factoren van belang. Belangrijk hierbij is dat de skiër tijdens het assessment zo goed mogelijk kan aangeven waar de klachten zitten. Als men dit niet meer zeker weet kan het foto van voet na het skiën helpen om vóór de afspraak een keer indoor te gaan skiën en bijvoorbeeld direct na het skiën foto’s te nemen van de voeten ten einde drukpunten (rode plekken) vast te leggen.

Ook is het heel belangrijk om aan te geven als u voetklachten heeft in het dagelijkse leven. Heeft u steunzolen in uw gewone schoenen? Heeft u bepaalde voetklachten tijdens andere sporten? Als u bijvoorbeeld last heeft van branderige voeten wanneer u langere tijd moet staan dan is dit belangrijke informatie voor uw bootfitter.
Wees u ervan bewust dat als u ook voetklachten heeft in het dagelijks leven, die in een skischoen niet in alle gevallen op te lossen zijn. Bespreek uw verwachtingen met uw bootfitter. Een bootfitter kan heel veel maar is natuurlijk geen tovenaar.

Tijdens de afspraak

Bootfitting is een gezamenlijk proces tussen u en uw bootfitter. Het is dus niet  ‘u vraagt, wij draaien’. Wees eerlijk tijdens het assessment over bijvoorbeeld uw skiniveau en de voetklachten in het dagelijks leven. En neem de tijd! Een goede bootfitsessie kan zomaar 1 à 1,5 uur duren. Vertel wat u voelt en waar de schoen (letterlijk) knelt. Geef de bootfitter zoveel mogelijk informatie. Voel u niet bezwaard: hoe meer informatie, des te groter de kans op succes. Dat is niet alleen fijn voor u maar ook voor de bootfitter die graag een tevreden klant ziet.

Na de afspraak

De nieuwe of aangepaste skischoenen zijn nu klaar. Ga ze vooral uitproberen in de sneeuwhal! Een uurtje skiën zegt vaak al veel. Vervolgens pauzeren waarbij u uw schoenen niet los maakt. Ga daarna nog een uurtje skiën. Bekijk uw voeten na het skiën en maak notities waar uw bootfitter bij een eventuele ‘re-fit’ iets aan heeft. Wees niet teleurgesteld als het niet direct optimaal is. Soms is bootfitten een langduriger proces. Ga in dat geval gerust terug om uw bevindingen te bespreken en verder te werken aan een oplossing.

Wanneer de skischoenen top zitten dan vindt uw bootfitter het ook leuk te horen! Hij of zij weet dan dat het werk geslaagd is en u gerustgesteld een pijnloze skivakantie tegemoet kunt zien!

Maak vandaag nog hier een afspraak om pijnloos te skiën!

Bootfitter BLOG

Een uniek kijkje in de wereld van het bootfitten.

Pijn in voeten of scheenbenen? Maak een afspraak om pijnloos®
te skiën!

Maak direct een afspraak